გენდერული სიახლეები
ზმნასაც არ შერჩა სათავნებითოდ უღლება, უმალ „არაწესიერი“ შეერქვა, უცილობლოდ მდედრობითი სქესის იქნებოდა.
ნეტავ ზმნა მაჩვენა და დავრწმუნდე, რომ ქალის გენიტალიები არ აქვს და ამის გამო არ ეწოდა ზემოხსნებული წესიერებასთან დაკავშირებით.
წესი, სიწესე, დედათა წესი...ჯანდაბას, რამდენი სასწორზე დადებული მცდარი სისწორეა ჩვენს ირგვლივ და რაგინდ სექსისტურადაც არ უნდა ჟღერდეს, საუბარს მაინც ქალის თაოსნობით დავიწყებ.
"სქესისტური" სექსისტური ენა - მოხსენების დასაწყისს შეგაჩვევთ ჩემს ენას, ფიქრს, გადმოცემის უნარს და იმედი მაქვს არ გამიწყრებით რისამე მხატვრული ფორმით თვითნებური ლექსიკის გამოყენებისთვის. ნება-ნება თვითნებური ენით, თუ ვინდომებ, ეგებ ხელის მტევნებითაც კი...
ადამიანის და ღმერთის ნება ერთია. დაე, ცნობიერება, მიმღებლობა, პატივისცემა, სიყვარული, სხვათა და საკუთარ უფლებათა დაცვა ამაღლებულიყოს "კაცთა" გულებში! კაცთა და არა ქალთა, იმიტომ, რომ „კაცთა მოდგმა“ ქართველებს ადამიანთა მოდგმის გამოსათქმელად არაერთხელ გამოგვიყენებია და მეც მეტი თვალსაჩინოების და მამაკაცთა დომინანტობის ისტორიული სურათის სიმძაფრისთვის, შეუფარავად წარმოგიჩენთ.
მცირე მოგზაურობის დასაწყისს გენდერული დეზინფორმაციის გზამკვლევად მ.მაჭავარიანის ლექსის მცირე , მაგრამ ძალიან ტკბილი ტაეპით გაგიძღვებით და დაპატიჟებას შემოგითვლით, ყველას, განურჩევლად სქესისა:
და მაინც, სულ ერთია განა ვინა ვართ?! გელა თუ თინა?! ჰო შეიძლება ასეცაა, ერთი კია, გენდერული დეზინფორმაციის მსხვერპლი ნებისმიერი ადამიანი შეიძლება აღმოჩნდეს და ფატალურ შედეგებამდეც კი მიგვიყვანოს.
განმარტებისთვის:
გენდერის იდეით განსხვავება კაცსა და ქალს შორის განპირობებულია არა ბიოლოგიური, არამედ სოციალური მოცემულობით. დეზინფორმაცია - ცრუ ან შეცდომაში შემყვანი ინფორმაციის გავრცელება.
გენდერულ დეზინფორმაცია იწვევს ადამიანის ღრმა ზემოქმედებით დაზიანებას ეკონომიკურ, სოციალურ თუ პოლიტიკურ სფეროებში.
გენდერული დეზინფორმაციით ძლიერდება მავნე გენდერული სტერეოტიპები, რომელთა მაგალითებსაც ნათლად წარმოგიჩენთ სტერეოტიპებისა და გენდერული როლების მიხედვით:
- დეზინფორმაცია გაუპატიურების კულტურის შესახებ
- მაგალითი: მტკიცებულება, რომ გაუპატიურების კულტურის არსებობის უარყოფა ან მისი მტკიცება გაზვიადებულია. გაუპატიურების კულტურა მოიცავს სოციალურ დამოკიდებულებებს, რომლებიც ნორმალიზებას ან ტრივიალიზაციას ახდენს სექსუალური ძალადობისა და ძალადობის.
- წყარო: აკადემიური კვლევები და პუბლიკაციები, როგორიცაა Gender & Society-ში და ისეთი ორგანიზაციების ანგარიშები, როგორიცაა RAINN (გაუპატიურება, ძალადობა და ინცესტის ეროვნული ქსელი).
- შეცდომაში შემყვანი პრეტენზიები ცრუ ბრალდებების შესახებ
- მაგალითი: სექსუალური ძალადობის ცრუ ბრალდებების სიხშირის გაზვიადება გადარჩენილთა სანდოობის შელახვის მიზნით. კვლევამ აჩვენა, რომ ცრუ მოხსენებების მაჩვენებელი ძალიან დაბალია.
- წყარო: სექსუალური ძალადობის ეროვნული რესურს ცენტრი (NSVRC) გვაწვდის მონაცემებს, რომლებიც აჩვენებს, რომ სექსუალური ძალადობის ცრუ შეტყობინებების მაჩვენებელი 2%-დან 10%-მდეა.
- გენდერული ანაზღაურების სხვაობის მონაცემების დამახინჯება
- მაგალითი: პრეტენზია, რომ გენდერული ანაზღაურების სხვაობა მითია, ან რომ ის მხოლოდ ქალების პირადი არჩევანის შედეგია, სტრუქტურული უთანასწორობისა და დისკრიმინაციის იგნორირება.
- წყარო: ანგარიშები აშშ-ს შრომის დეპარტამენტიდან და კვლევები გამოქვეყნებული აკადემიურ ჟურნალებში, როგორიცაა The Quarterly Journal of Economics.
- შეცდომაში შემყვანი ინფორმაცია გენდერული კვოტების შესახებ
- მაგალითი: მტკიცებები, რომ გენდერული კვოტები პოლიტიკასა და ბიზნესში იწვევს ნაკლებად კვალიფიციური კანდიდატების არჩევას უფრო კვალიფიციურ მამაკაცებთან შედარებით. კვლევამ აჩვენა, რომ გენდერული კვოტები შეიძლება დაეხმაროს თანაბარი პირობების გათანაბრებას ლიდერობის ხარისხის დარღვევის გარეშე.
- წყარო: კვლევები ინსტიტუტებიდან, როგორიცაა მსოფლიო ბანკი და პუბლიკაციები ჟურნალებში, როგორიცაა Politics & Gender.
- დეზინფორმაცია ლიდერ ქალთა კომპეტენციის შესახებ
- მაგალითი: მტკიცებები, რომ ქალები ნაკლებად კომპეტენტური ან ეფექტური ლიდერები არიან, ვიდრე კაცები, ხშირად სტერეოტიპებზე და არა ემპირიულ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით.
- წყარო: პეტერსონის საერთაშორისო ეკონომიკის ინსტიტუტის მსგავსი კვლევები მიუთითებს, რომ კომპანიები, სადაც უფრო მეტი ქალია ლიდერის როლებში, უკეთესად მუშაობენ.
- დეზინფორმაცია ტრანსგენდერი ადამიანებისა და აბაზანის გამოყენების შესახებ
- მაგალითი: ტრანსგენდერი პირებისთვის საშუალების მიცემა გამოიყენონ აბაზანები, რომლებიც შეესაბამება მათ გენდერულ იდენტობას, ზრდის სექსუალური ძალადობის რისკებს.
კვლევა მიუთითებს, რომ არ არის გაზრდილი ასეთი ინციდენტები, სადაც მოქმედებს ინკლუზიური პოლიტიკა.
- წყარო: სამართლის სკოლის უილიამსის ინსტიტუტის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ არ აღმოაჩინა კავშირი არადისკრიმინაციულ კანონებსა და აბაზანის უსაფრთხოებას შორის.
- გენდერული სტატისტიკის არასწორი წარმოდგენა
- მაგალითი: არასწორი სტატისტიკა ტრანსგენდერული იდენტობების გავრცელების შესახებ ან არასწორი ინფორმაციების სქესის შეცვლის შედეგების შესახებ. მაგალითად, გაზვიადებული გამოხატულებები სინანულის მაჩვენებლების შესახებ გენდერის დამადასტურებელი ოპერაციებისთვის.
- წყარო: სამედიცინო ჟურნალებში გამოქვეყნებული კვლევები, როგორიცაა JAMA Surgery, მიუთითებს გენდერის დამადასტურებელი ოპერაციების სინანულის ძალიან დაბალ მაჩვენებლებზე.
- დეზინფორმაცია მედიაში
- მაგალითი: სენსაციური მედიის გაშუქება, რომელიც არაორდინარული იდენტობების არასწორ წარმოდგენას ან გენდერული შეუსაბამობის შესახებ მავნე სტერეოტიპებს უწყობს ხელს;
- წყარო: მედია დამკვირვებელი ორგანიზაციები, როგორიცაა GLAAD, აანალიზებენ და აკრიტიკებენ ლგბტქ+ საკითხების მედია წარმოდგენებს.
მოპოვებულ მონაცემთა და მაგალითთა დაყრდნობით, გენდერული დეზინფომრაცია იწვევს სერიოზულ ზიანს და გვაძლევს შემედგნაირ სურათს ყველაზე მძაფრად : სოციალურ, პოლიტიკურ, ეკონომიკურ სფეროებში!
###პოლიტიკური ზიანი:
- ქალი ლიდერების შელახვა: გენდერული დეზინფორმაცია შეიძლება გამოყენებულ იქნას ქალი პოლიტიკოსებისა და ლიდერების დისკრედიტაციისთვის, მათი ლეგიტიმაციის შელახვისა და არჩევის ან ხელახლა არჩევის შანსების შემცირების მიზნით;
- პოლიტიკის ოპოზიცია: შეცდომაში შემყვანი ინფორმაცია შეიძლება გამოყენებულ იქნას გენდერული თანასწორობის პოლიტიკის საწინააღმდეგოდ და დასაბლოკად, როგორიცაა თანაბარი ანაზღაურების კანონმდებლობა ან გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის ზომები;
- პოლარიზაცია: დეზინფორმაციას შეუძლია გააღრმავოს პოლიტიკური პოლარიზაცია გენდერული თანასწორობის საკითხების განხეთქილების გზით.
პოლიტიკური და სოციალური მოტივები: გენდერული დეზინფორმაციის უკან მოტივები შეიძლება იყოს პოლიტიკური, რომელიც მიზნად ისახავს პოლიტიკური კანდიდატების ან მოძრაობების დისკრედიტაციას, რომლებიც მხარს უჭერენ გენდერულ თანასწორობას, ან სოციალური, რომლებიც ცდილობენ შენარჩუნონ ტრადიციული გენდერული ნორმები და როლები.
### ეკონომიკური ზარალი:
- სამუშაო ადგილის უთანასწორობა: გენდერულ დეზინფორმაციას შეუძლია გააძლიეროს სტერეოტიპები და მიკერძოებები, რომლებიც ხელს უშლის ქალებისა და გენდერული უმცირესობების წინსვლას სამუშაო ადგილზე. ეს იწვევს ხელმძღვანელ პოზიციების ნაკლებ მრავალფეროვნებას და აგრძელებს გენდერული ანაზღაურების სხვაობას.
- შემცირებული პროდუქტიულობა: მტრულმა სამუშაო გარემომ, რომელიც გავლენას ახდენს გენდერული დეზინფორმაციით, შეიძლება გამოიწვიოს თანამშრომლების შრომითი კმაყოფილების და მორალის დაქვეითება, მთლიანი პროდუქტიულობის შემცირება.
- ტალანტის დაკარგვა: კომპანიებმა შეიძლება დაკარგონ ღირებული ნიჭი, თუ დეზინფორმაციული კამპანიის სამიზნე პირები ტოვებენ სამუშაოს შევიწროების ან დისკრიმინაციის გამო, ან თუ ნიჭიერი პირები თავს არიდებენ მიმართვას გენდერული თანასწორობის მიმართ მტრულად აღქმულ კომპანიებში.
- ეკონომიკური უთანასწორობა: გენდერული როლებისა და შესაძლებლობების შესახებ შეცდომაში შემყვანმა ინფორმაციამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს საგანმანათლებლო და კარიერულ არჩევანზე, რამაც გამოიწვია გენდერული დისბალანსი გარკვეულ ინდუსტრიებში და გააძლიერებს ეკონომიკურ უთანასწორობას გენდერებს შორის.
- სტერეოტიპების გამუდმება: გენდერული დეზინფორმაცია ხშირად ეყრდნობა და აძლიერებს მავნე სტერეოტიპებს, როგორიცაა ქალები ზედმეტად ემოციურები ან მამაკაცები არსებითად ძალადობრივი. ეს აძლიერებს გენდერულ მიკერძოებას საზოგადოებაში.
- გაზრდილი დისკრიმინაცია და შევიწროება: გენდერული როლების შესახებ ცრუ ინფორმაციამ შეიძლება გააძლიეროს დისკრიმინაციული დამოკიდებულებები და ქცევები, რაც გამოიწვევს ქალებისა და გენდერული უმცირესობების მიმართ შევიწროებისა და ძალადობის გაზრდას.
- ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე გავლენა: გენდერული დეზინფორმაციის სამიზნე ინდივიდებმა შეიძლება განიცადონ ფსიქიკური ჯანმრთელობის მნიშვნელოვანი პრობლემები, მათ შორის შფოთვა, დეპრესია და სტრესი, ონლაინ შევიწროებისა და სოციალური სტიგმატიზაციის შედეგად.
- სოციალური ერთიანობას ძირს უთხრის: დეზინფორმაციამ შეიძლება შექმნას განხეთქილება თემებში, დააპირისპიროს სხვადასხვა გენდერულ ჯგუფებს ერთმანეთის წინააღმდეგ და ძირი გამოუთხაროს გენდერული თანასწორობისა და სოციალური ჰარმონიის მიღწევის მცდელობებს.
იმედი მაქვს კარგ საგზალს გატანთ თავისუფალ, თანასწორ დედამიწაზე სამოგზაუროდ და ინფრომაციით დახუნძლული, მეტ ობიექტურობას და ნათელს მოჰფენთ ყოველდღიურ ცხოვრებაში დეზინფორმაციისგან თავის დასაღწევად, გაშლით ფრთებს , გააფართოვებთ თვალებს და დაიამებთ სულებს მშვიდი, ჯანსაღი, ბედნიერი და რაც მთავარია, ამაღლებული ცნობიერებით... შევხვდებით.
***
სტატია მომზადებულია ქალთა საინფორმაციო ცენტრის მიერ გამოცხადებული კომკურსის “გენდერული დეზინფორმაციის წინააღმდეგ ხმების გაძლიერება” ფარგლებში, რომელის მხარდაჭერილია ორგანიზაცია ZINC NETWORK-ის მიერ. პროექტი ხაზს უსვამს გენდერული დეზინფორმაციის წინააღმდეგ ბრძოლის მნიშვნელობას და მიზნად ისახავს მდგრადობის გაძლიერებას, ინფორმირებისა და ცნობიერების ამაღლების გზით.
